เขมรมี แต่ไม่ดูแล! "ปราสาทจัน" โบราณสถานขอมฝั่งกัมพูชาถูกทิ้งร้างผุพัง — แต่กลับอยากได้ "ปราสาทตาเมือนธม"

เขมรมี แต่ไม่ดูแล! "ปราสาทจัน" โบราณสถานขอมฝั่งกัมพูชาถูกทิ้งร้างผุพัง — แต่กลับอยากได้ "ปราสาทตาเมือนธม" ของไทยที่บูรณะสมบูรณ์แล้ว??

"ปราสาทจัน" (ប្រាសាទចាន) เป็นหนึ่งในโบราณสถานสำคัญของสถาปัตยกรรมขอมโบราณ ที่ตั้งอยู่ลึกเข้าไปในฝั่งประเทศกัมพูชา ห่างจาก "ปราสาทตาเมือนธม" ของไทยเพียงราว 1 กิโลเมตร ตั้งอยู่ใกล้เขตช่องตาเมือน จังหวัดสุรินทร์ ซึ่งเป็นพื้นที่ชายแดนที่มีประวัติศาสตร์ร่วมกันมายาวนาน

ปราสาทจันถือเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่สะท้อนถึงอารยธรรมขอมอันรุ่งเรืองในอดีต แต่ในปัจจุบันกลับถูกปล่อยปละละเลยโดยหน่วยงานของทางการกัมพูชาอย่างน่าเศร้า ตัวปราสาทอยู่ในสภาพผุพัง ทรุดโทรม ไร้ซึ่งการดูแล ซ่อมแซม หรือแม้กระทั่งการประชาสัมพันธ์ให้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม

ในขณะที่ฝั่งไทยโดยกรมศิลปากร ได้ให้ความสำคัญกับโบราณสถาน เช่น ปราสาทตาเมือนธม ที่อยู่ใกล้กัน ได้รับการบูรณะ ซ่อมแซม และจัดระบบให้เป็นแหล่งเรียนรู้และท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ที่สวยงามและสมบูรณ์ยิ่งขึ้น

สิ่งที่ชวนตั้งคำถามคือ เหตุใดกัมพูชาจึงเพิกเฉยต่อโบราณสถานในฝั่งตนเองอย่าง "ปราสาทจัน" แต่กลับพยายามแสดงความเป็นเจ้าของต่อ "ปราสาทตาเมือนธม" ที่ตั้งอยู่ในดินแดนไทยและได้รับการดูแลรักษาอย่างดี

การมีโบราณสถานเป็นสมบัติทางวัฒนธรรม ไม่ได้วัดกันเพียงแค่ "ครอบครอง" แต่ต้องมีความสามารถในการ "ดูแล" และให้คุณค่าอย่างจริงจัง หากละเลยจนกลายเป็นเพียงเศษซากที่ถูกรุกทำลาย ก็ย่อมสะท้อนถึงทัศนคติที่ไม่เคารพประวัติศาสตร์ของตนเอง

เมื่อมองจากข้อเท็จจริงนี้ คำถามที่เกิดขึ้นคือ...

ใครกันแน่ที่ควรได้ดูแลสมบัติของอารยธรรมขอม — คนที่แค่มี... หรือคนที่ใส่ใจรักษา?

#ปราสาทจัน #ปราสาทตาเมือนธม #ขอมโบราณ #ไทยกัมพูชา #โบราณสถานถูกทิ้งร้าง