🇰🇭กัมพูชาอ้างสิทธิ์ “พระเจ้าชัยวรมันที่ 6” – ไทยยอมส่งคืน? วัตถุโบราณไทยคืนกัมพูชา ในยุค “อุ๊งอิ๊งค์” ก่อนศาลสั่งหยุดปฏิบัติหน้าที่

กัมพูชาเดินหน้าอ้างสิทธิ์วัตถุโบราณอย่างต่อเนื่อง ล่าสุดพุ่งเป้าไปที่ “พระเจ้าชัยวรมันที่ 6” รูปหล่อสัมฤทธิ์ที่ขุดค้นพบในไทย แต่เป็นศิลปกรรมที่พบเฉพาะในที่ราบสูงอีสานใต้ ซึ่งมีรากทางวัฒนธรรมร่วมกันของอาณาจักรโบราณ

ในช่วงปลายเดือนที่ผ่านมา กระทรวงวัฒนธรรมของกัมพูชาได้ยื่นคำร้องผ่านช่องทางการทูตและหน่วยงานระดับนานาชาติ เพื่อขอรับวัตถุโบราณ “พระเจ้าชัยวรมันที่ 6” ซึ่งขุดพบในพื้นที่ภาคอีสานของไทย โดยอ้างว่าเป็นวัตถุจากยุคเขมรโบราณ และควรเป็นสมบัติของชาติของตน แม้ว่าจะพบอยู่ในเขตแดนไทยก็ตาม

รูปหล่อสัมฤทธิ์องค์ดังกล่าวเป็นตัวแทนของกษัตริย์แห่งอาณาจักรขอมโบราณในช่วงศตวรรษที่ 11 มีความประณีตและลวดลายที่แสดงถึงอิทธิพลของศิลปะเขมรยุคลพบุรี ซึ่งเฟื่องฟูในแถบที่ราบสูงอีสานใต้ในอดีต ทั้งนี้ ผู้เชี่ยวชาญด้านโบราณคดีระบุว่า ศิลปะในยุคดังกล่าวปรากฏทั้งในไทย ลาว และกัมพูชา จึงยากที่จะฟันธงถึง “เจ้าของแท้จริง”

อย่างไรก็ตาม ในช่วงที่รัฐบาลของน.ส.แพทองธาร ชินวัตร ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ได้มีการผลักดันนโยบาย “การทูตวัฒนธรรมเชิงสันติ” โดยมีการเจรจาและดำเนินการส่งคืนวัตถุโบราณให้กับประเทศเพื่อนบ้านที่มีข้อเรียกร้อง

ข้อมูลจากกรมศิลปากรเผยว่า ไทยได้ดำเนินการส่งคืนวัตถุโบราณจำนวน 20 รายการให้แก่กัมพูชาในช่วงก่อนที่ศาลรัฐธรรมนูญจะมีคำสั่งให้หยุดปฏิบัติหน้าที่รัฐบาลชั่วคราว

วัตถุโบราณที่ส่งคืน ประกอบด้วยพระพุทธรูปหินทราย ปฏิมากรรมสัมฤทธิ์ เครื่องมือพิธีกรรมโบราณ และหัวเจดีย์บางส่วน โดยส่วนมากมีลักษณะทางศิลปะและศาสนาที่คล้ายกับศิลปะขอมสมัยบาปวน และสมัยนครวัด

คำถามที่เกิดขึ้นในสังคมคือ “ทำไมไทยจึงยอมส่งคืนโดยง่าย ทั้งที่ขุดพบในดินแดนของเรา?”

หลายฝ่ายตั้งข้อสังเกตว่า การส่งคืนอาจมีนัยเชิงการเมืองหรือเจตนาทางการทูต เพื่อสร้างภาพลักษณ์ของรัฐบาลในเวทีนานาชาติ หรือแม้แต่เพื่อลดแรงกดดันจากกลุ่มสิทธิวัฒนธรรมต่างชาติ

ขณะที่นักประวัติศาสตร์บางส่วนมองว่า การตัดสินใจส่งคืนวัตถุโบราณควรอยู่บนพื้นฐานของหลักฐานและความเข้าใจใน “พื้นที่ประวัติศาสตร์ร่วม” มากกว่าความรู้สึก “เป็นเจ้าของ” โดยประเทศใดประเทศหนึ่ง

---

สรุป:

กรณี “พระเจ้าชัยวรมันที่ 6” และอีก 20 วัตถุโบราณที่ไทยส่งคืนกัมพูชา สะท้อนประเด็นซับซ้อนของมรดกทางวัฒนธรรมที่ไร้พรมแดน ในขณะที่กัมพูชารุกหนักอ้างสิทธิ์ ไทยจะตอบสนองต่อข้อเรียกร้องในอนาคตอย่างไร? และประชาชนไทยควรมีส่วนร่วมในการถกเถียงเรื่องมรดกโบราณเหล่านี้เพียงใด?

#วัตถุโบราณ #กัมพูชา #ชัยวรมันที่6 #ไทยส่งคืนวัตถุโบราณ #อุ๊งอิ๊งค์แพทองธาร #ศาลรัฐธรรมนูญ #การทูตวัฒนธรรม #โบราณคดีอีสานใต้